توضيح المسائل

كتاب‌شناسي توصيفي حضرت آيت الله العظمي گلپايگاني(قدس‌سره)
(فقه فتوايي)

۴ـ توضيح المسائل مطابق با فتواي زعيم عظيم‌الشأن جهان تشيع حضرت آيت الله العظمي سيد محمدرضا موسوي گلپايگاني (قدس‌سره)
قم، دارالقرآن الكريم، چاپ هفتاد و دوم، ۱۴۱۳ق، ۵۰۸ص، وزيري.
در اين رساله عمليه آخرين فتاوا و استفتائات به عمل آمده از آيت الله العظمي سيدمحمدرضا موسوي گلپايگاني(قدس‌سره) درج شده است. اين مسايل شرعي در قالب ۲۹۱۷ مسئله شامل تمامي فروع فقهي مربوط به عبادات و معاملات اعم از عقود و ايقاعات مي‌باشد كه به صورت غير استدلالي و جهت استفاده مقلدين اين مرجع جليل القدر تدوين شده است. در اين رساله ايشان علاوه بر مسايل فقهي به تكاليف اجتماعي مسلمانان نيز اشاراتي نموده و جنبه‌هاي اخلاقي و اجتماعي احكام را مد نظر قرار داده است.
در ابتداي رساله احكام اجتهاد و تقليد بيان شده و سپس طهارت و نجاست به صورت مفصل تبيين گرديده است. در همين راستا احكام انواع آب‌ها، احكام تخلي و انواع نجاسات و مطهّرات بيان شده و احكام وضو، شرايط صحت آن، احكام غسل‌هاي سه‌گانه و تيمم و احكام اموات اعم از كفن، دفن، غسل و نماز ميت شرح داده شده است. در ادامه احكام نماز مانند: مقدمات نماز، واجبات نماز، مبطلات نماز و شكيات نماز بيان شده و انواع نمازهاي واجب و مستحب و كيفيت انجام آنها ذكر گرديده است.
در بخش‌هاي بعدي اين رساله شريفه احكام روزه مانند مفطرات و كفاره روزه‌هاي قضا اعم از روزه‌هاي قضاي عمدي و غير عمدي (داراي عذر شرعي) بيان مي‌شود و احكام زكات و خمس وشروط وجوب آنها و كيفيت مصرف اموال زكات و خمس و تشخيص مستحقين آنها تبيين مي‌گردد. پس از بيان احكام حج كه آخرين بحث از احكام عبادات است، احكام مربوط به معاملات بيان گرديده و مسائل شرعي مربوط به انواع معاملات، عقود و ايقاعات درج شده است. در همين زمينه نويسنده (مرجع تقليد معظم) به بيان احكام خريد و فروش، اجاره، جعاله، شفعه، رهن، قرض، صلح، مزارعه، مساقات، مضاربه، حواله، نكاح، ديه، طلاق، خوردن و آشاميدن، ارث، صيد، ذبح، عاريت، كفالت، حدود، وديعه وساير عقود و ايقاعات مطرح در فقه اماميه را تبيين نموده است. در پايان مباحث مربوط به امر به معروف و نهي از منكر و برخي ديگر از مسايل اجتماعي اسلام بيان شده است.