مختصر الاحكام

كتاب‌شناسي توصيفي حضرت آيت الله العظمي گلپايگاني(قدس‌سره)
(فقه فتوايي)

۵ـ مختصر الاحكام مطابق لفتاوي سماحه آيت الله العظمي زعيم الحوزه العلميه الحاج السيد محمدرضا گلپايگاني (قدس‌سره)
قم، دارالقرآن الكريم، ۱۳۹۰ق، ۱۶۳ص، رقعي، عربي.
در اين رساله شريفه كه به زبان عربي نگاشته شده است، به صورت فشرده مجموعه احكام مربوط به عبادات و معاملات بر طبق فتاواي مرجع عظيم‌الشأن جهان تشيع حضرت آيت الله العظمي گلپايگاني(قدس‌سره) براي عرب زبانان ايران و جهان اسلام گردآوري شده است. در نخستين بخش از اين رساله شريفه طبق معمول تمامي رساله‌ها، مختصري از احكام اجتهاد و تقليد و شرايط مجتهدي كه غير مجتهدين بايد از آن تقليد كنند بيان شده و شرايط اعلميت مجتهد نيز تبيين گرديده است.
آنگاه احكام انواع آبها از لحاظ طهارت و نجاست بيان گرديده است. پس از آن احكام نجاسات و انواع آنها اعم از: بول و غائط انسان وهر حيوان حرام گوشت، خون، مني، مردار، كافر، شراب، فقاع، سگ و خوك(خشكي زي)، عرق جنب از حرام، عرق شتر يا هر حيوان نجاست‌خوار و شرايط نجس بودن و استثناي نجاست از برخي از آنها بيان شده است. در همين راستا برخي از مسائل متفرقه مربوط به نجاسات نيز تبيين گرديده است. سپس احكام مطهرات و شروط طهارت اشياي نجس به واسطه آنها بيان گرديده است.
احكام ظروف و طهارت و نجاست آنها، بيان احكام تخلي، استبراء، نواقض وضو، موارد وجوب آن، واجبات وضو و كيفيت انجام آن، شرايط وضو و كيفيت انجام وضوي جبيره، احكام غسل‌هاي واجب اعم از جنابت، حيض، نفاس و استحاضه و موارد آنها، احكام مربوط به ميت مانند: غسل، كفن، دفن و نماز ميت از ديگر احكام مطرح شده در اين باب است. در بخش ديگري از اين رساله شريفه، به بيان احكام نماز پرداخته شده و اوقات نماز، مقدمات و مقارنات آن، واجبات نماز، مبطلات و شكيات آن، مستحبات نماز و نوافل و تعقيبات آن و كيفيت انجام نمازهاي آيات، جمعه و جماعت، نماز عيدين و ساير فروعات فقهي مربوط به نماز بيان شده است.
در بخش بعدي كتاب به بحث درباره احكام روزه پرداخته شده و مفطرات يا مبطلات روزه و كفاره و قضاي آن بيان شده است. در ادامه احكام زكات اعم از زكات حيوانات، زكات غلات، زكات نقدين و شرايط هر يك از آنها و موارد مصرف و مستحقين زكات ذكر شده است. بيان احكام خمس و موارد وجوب آن، احكام مربوط به بيع و شراء، مكاسب محرمه، شرايط متعاقدين در انواع عقود و ايقاعات، احكام صلح در معاملات، احكام و فروع فقهي مرتبط با اجاره، جعاله، حواله، رهن، ضمان، كفالت، لقطه(اشياي پيدا شده و گم شده)، نكاح و احكام عقد آن، احكام نگاه به نامحرم، احكام رضاع، احكام طلاق، وصيت، ارث و مناسك حج از ديگر مسائل مورد اشاره در اين رساله شريفه است كه به صورت توضيح المسائلي و غير استدلالي بيان شده و برگرفته از فتاوا و استفتائات به عمل آمده از اين مرجع بزرگ جهان تشيع مي‌باشد.