فرارسیدن دهه کرامت

در هر یک از ماه های قمری مناسبتهایی مـرتبط بـا اهـل بیت علیهم السلام وجود دارد که می توان آن ماه را به نام آن امام نامید؛ در ماه ذی قعده می توان به خاطر مناسبتهای مـربوط به امام رضا علیه السلام آن را ماه امام رضا علیه السلام نامید؛ چرا که ولادت و شهادت آن حضرت (بنا بـر قولی) در این ماه واقع شـده اسـت و از طرفی دیگر بهترین فصل زیارت آن حضرت؛ بلکه زیارت مخصوص ایشان است. همچنین ابتدای این ماه با ولادت خواهر گرانقدرش حضرت معصومه سلام الله علیها، پنجم این ماه به عنوان روز بزرگداشت برادر گرامی ایشان حضرت شاهچراغ علیه السلام و آخر این ماه نیز با شهادت حضرت جوادعلیه السلام فرزند دلبند آن حضرت سـیاهپوش گردیده است. علاوه بر این، چند سالی است که اوّل تا یازدهم آن را «دهة کرامت» نامیده اند.

حضرت معصومه سلام الله علیها

حضرت معصومه سلام الله علیها اول ذی القعده سال ۱۷۳ هجری قمری در مدینه منوره به دنیا آمد و از عالی ترین فضایل آن حضرت انتساب ایشان به بیت وحی و رسالت و امامت است او «بنت» رسول الله صلی الله علیه و آله و «بنت» ولی الله و «اخت» ولی الله و «عمة» ولی الله است و این امر خود سرچشمه سایر فضایل و کمالات معنوی و روحانی آن بزرگوار می باشد.

پدر او حضرت موسی بن جعفر علیه السلام و مادرش «نجمه خاتون » مادر امام رضا علیه السلام است.

حضرت معصومه سلام الله علیها در همان سنین کودکی مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامی خود در حبس هارون در شهر بغداد شد. لذا از آن پس به مدت ۲۱ سال تحت سرپرستی امام رضا علیه السلام بودند؛ زیرا امام کاظم علیه السلام در سال ۱۷۹ هجری قمری به دستور هارون زندانی گشت و حضرت معصومه سلام الله علیها در آن زمان ۶ ساله بودند و تا زمان هجرت امام رضا علیه السلام در سال ۲۰۰ هجری قمری تحت کفالت حضرت بودند.

حضرت احمد بن موسی شاه چراغ علیه السلام

نامشان را «احمد» گذاشتند، ایشان فرزند بزرگوار امام موسی کاظم علیه السلام و از برادران امام رضا علیه السلام هستند، نام مادر ایشان «ام احمد سلام الله علیها» است، از القاب ایشان هم می توان به «شاهچراغ» و «سید السادات الاعاظم» اشاره کرد، از تاریخ دقیق ولادت این امامزاده واجب التکریم اطلاعات چندانی در دست نیست، اما در تاریخ آمده است که ایشان توسط پدر ارجمندشان همواره مورد توجه قرار می گرفتند و حضرت موسی بن جعفر علیه السلام ایشان را مقدم می داشتند و به ایشان بسیار علاقمند بودند.

تاریخ دقیق تولد حضرت احمد بن موسی شاه چراغ علیه السلام مشخص نیست. اخیراً در شورای فرهنگ عمومی استان فارس نامگذاری یک روز به نام بزرگداشت آن حضرت مطرح شد و متولیان امر تصمیم گرفتند که روز تولد آن حضرت را به عنوان مراسم بزرگداشت انتخاب کنند. لذا برای مشخص شدن روز دقیق تولد، مورخان و محققان تحقیقات خود را آغاز کردند. اما پس از بررسی های به عمل آمده کارشناسان به این نتیجه رسیدند که روز تولد حضرت شاه چراغ علیه السلام بدرستی مشخص نیست و در این خصوص نقلهای متفاوتی وجود دارد. از این رو تصمیم بر این شد که در دهه کرامت یعنی حدفاصل تولد حضرت معصومه سلام الله علیها و امام رضا علیه السلام یک روز به عنوان روز بزرگداشت حضرت احمد بن موسی «شاه چراغ» علیه السلام تعیین شود.

حضرت علی بن موسی امام رضا علیه السلام

علی بن موسی بن جعفرعلیه السلام معروف به امام رضا (۱۴۸–۲۰۳ق.) هشتمین امام شیعه اثناعشری است. مشهورترین لقب او، رضا است. در حدیثی از امام جوادعلیه السلام آمده است که لقب رضا از سوی خداوند به او داده شده است. او به عالم آل محمد و امام رئوف نیز شهرت دارد.

امام رضا علیه السلام در سال ۱۸۳ق، امامت را بر عهده گرفت و ۲۰ سال امام بود. دوره امامت امام رضا علیه السلام با خلافت هارون عباسی (۱۰ سال)، محمد امین (حدود ۵ سال) و مأمون عباسی (۵ سال) همزمان بود.

امام هشتم تا پیش از سفر به خراسان، در  مدینه زندگی می‌کرد. در سال ۲۰۰ یا ۲۰۱ق به دستور مأمون به مرو رفت و با تهدید و به اکراه ولایت‌عهدی او را پذیرفت.

حدیث مشهور سلسلة الذهب در سفر به خراسان، در نیشابور از امام رضا علیه السلام نقل شده است. این حدیث درباره توحید و شرایط آن است. پس از ورود امام رضاعلیه السلام به خراسان، مأمون برای زیر سؤال بردن مقام و علم او، مناظراتی میان وی و بزرگان ادیان و مذاهب تشکیل داد که برخلاف میل مأمون، سبب برتری امام رضا علیه السلام و اقرار به دانش او شد. بخشی از این مناظرات در کتاب الاحتجاج اثر طبرسی نقل شده است.

براساس نقل مشهور، امام رضا علیه السلام، آخر ماه صفر سال ۲۰۳ق در ۵۵ سالگی در طوس به دست مأمون به شهادت رسید و در بقعه هارونیه در روستای سناباد دفن شد. امروزه حرم امام رضا، در مشهد زیارتگاه مسلمانان است.